Just-in-time - Geneza

Przed Wami II część artykułu "Just-in-time" - Geneza.

Zapraszam!

Just-in-time powstał w latach 70-tych w Japonii, która to była prekursorem opisywanej metody. Do perfekcji system Just-in-time został doprowadzony przez zakłady Toyoty w latach 50 i 60-tych. 

Głównym celem koncernu była maksymalizacja zadowolenia klienta przy ograniczeniu kosztów własnych produkcji, w sposób optymalnie wpływający na cenę rynkową produktów oferowanych przez Toyotę, oraz przez znaczny, w porównaniu z konkurencją, wzrost jakości. I to właśnie system Just-in-time zaadoptowany do potrzeb i specyfiki Toyoty przez Taiichi Ohno sprawił, iż opisywany koncern wytyczone cele osiągnął w niezwykle skuteczny sposób. Po sukcesie Toyoty wiele firm podążyło tym śladem i około połowy lat 70-tych można było mówić o rozpowszechnieniu systemu Just-in-time. Należy jednak w tym miejscu wspomnieć o powodach, dla których to właśnie w Japonii wspomniany wyżej system osiągnął taką ogromną popularność. 

Po pierwsze i to najkrócej mówiąc: japońska mentalność, a po drugie i tu już rozszerzając: koncentracja na pracy i permanentnym doskonaleniu siebie a przez to ciągłe szukanie nowych i lepszych rozwiązań, odejście od indywidualizmu na rzecz działania zespołowego i nastawienie na osiąganie celów wspólnych wynikających i zgodnych z celami każdej jednostki.

Japończycy szukali sposobu na wzrost skuteczności wykorzystania ograniczonych zasobów i doskonale zdawali sobie sprawę z faktu, iż nawet zaledwie kilka wadliwych egzemplarzy "wypuszczonych" przez firmę na rynek może w znacznym stopniu obniżyć zaufanie zarówno stałych jak i potencjalnych klientów. Zatem główną siłą napędową stało się stworzenie procesu wolnego od wad / "braków". Pomimo iż w dotychczasowej produkcji dominowała produkcja pojedynczych typów wyrobów w dużych partiach, Japończycy zdawali sobie sprawę z konieczności dywersyfikacji proponowanego asortymentu. Wiązało się to z udoskonaleniem systemu zaopatrzenia, dostaw materiałowych oraz zoptymalizowania zapasów. 

Odpowiedzią na te wszystkie problemy okazał się, ale tylko dobrze zaimplementowany, system Just-in-time (JIT). Badania nad źródłami sukcesu Japończyków zaczęli później prowadzić Amerykanie, z uwagi na to, że japońskie samochody były konkurencyjne cenowo oraz jakościowo i niezwykle szybko zalały rynek USA. W wyniku tych badań szybko się zorientowano, że amerykańscy producenci samochodów utrzymują zapasy produkcji w toku kilkakrotnie razy większe na każdy wytwarzany samochód niż ma to miejsce w Japonii. Wyniki badań były tak zachęcające, że pod koniec lat 80-tych aż 25% przedsiębiorstw amerykańskich zastosowało zasady JIT. 

I ta tendencja, mimo upływu lat, wciąż ma charakter rosnący.

Dodatkowo należy tu nadmienić, iż podstawową cechą tego rodzaju systemów produkcji, jest eliminacja zapasów oraz ograniczenie przemieszczania się materiałów (surowców, półfabrykatów, części oraz gotowych produktów) do sytuacji, w których występuje na nie zapotrzebowanie. Oznacza to odwrócenie tradycyjnego podejścia, w którym najpierw producent stara się wytworzyć dużą serię wyrobów po jak najniższych kosztach a następnie poszukuje nabywcy. 

W systemach Just-in-time produkcja zainicjowana jest pojawieniem się popytu. Dąży się do zminimalizowania wielkości zapasów.